Ból kolana to jedna z najczęstszych dolegliwości narządu ruchu. Może dotyczyć zarówno osób aktywnych fizycznie, jak i tych, których styl życia jest bardziej siedzący. Dolegliwości te ograniczają codzienną sprawność – od wchodzenia po schodach, przez chodzenie, aż po uprawianie sportu. W wielu przypadkach pacjenci ignorują pierwsze objawy, co prowadzi do przewlekłych problemów i zwiększa ryzyko poważniejszych urazów.

Najczęstsze przyczyny bólu kolana

Ból kolana może mieć charakter przeciążeniowy, urazowy lub zwyrodnieniowy:

• Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS, kolano biegacza) – częsty u biegaczy i rowerzystów, objawia się bólem po bocznej stronie kolana.
• Kolano skoczka (tendinopatia rzepki) – przeciążenie ścięgna rzepki prowadzi do bólu przedniej części kolana.
• Uszkodzenia łąkotki – mechaniczne urazy lub przeciążenia powodują ból, obrzęk i blokady stawu.
• Zwichnięcia lub skręcenia więzadeł (ACL, MCL) – nagły ból, obrzęk, niestabilność stawu.
• Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego – u osób starszych, związana z naturalnym zużyciem chrząstki stawowej.
• Zapalenia i przeciążenia stawów – spowodowane nadmiernym treningiem, otyłością lub nieprawidłowym obciążeniem stawu.

Objawy, na które warto zwrócić uwagę

• Ból podczas chodzenia, wchodzenia po schodach lub biegania,
• Obrzęk i ocieplenie stawu,
• Ograniczenie zakresu ruchu w kolanie,
• „Przeskakiwanie” lub blokady w stawie,
• Niestabilność stawu – uczucie „uciekania kolana”.

W przypadku nagłego urazu lub niestabilności kolana należy natychmiast skonsultować się ze specjalistą.

Jak fizjoterapia pomaga w leczeniu bólu kolana?

Fizjoterapia jest kluczowa zarówno w leczeniu ostrych urazów, jak i w zapobieganiu nawrotom przewlekłych dolegliwości.

1. Redukcja bólu i obrzęku
   • techniki manualne rozluźniające tkanki,
   • zabiegi fizykalne (ultradźwięki, laser, elektroterapia),
   • kinesiotaping wspomagający stabilizację.
2. Przywrócenie pełnej ruchomości stawu
   • mobilizacje stawu kolanowego,
   • ćwiczenia rozciągające mięśnie czworogłowe, dwugłowe i łydki,
   • techniki neuromobilizacji dla poprawy funkcji stawu.
3. Wzmocnienie i stabilizacja
   • ćwiczenia ekscentryczne i wzmacniające mięśnie uda i pośladków,
   • ćwiczenia propriocepcji i równowagi,
   • nauka prawidłowych wzorców ruchowych przy chodzeniu i bieganiu.
4. Edukacja pacjenta i profilaktyka
   • unikanie przeciążeń,
   • dobór odpowiedniego obuwia sportowego,
   • kontrola masy ciała i techniki biegu.

Co możesz zrobić samodzielnie?

• Roluj mięśnie uda i pośladków, aby zmniejszyć napięcie pasma biodrowo-piszczelowego,
• Wykonuj ćwiczenia wzmacniające mięśnie stabilizujące kolano,
• Stosuj zimne okłady po intensywnym treningu,
• Dbaj o poprawną technikę ruchu podczas sportu,
• Jeśli pracujesz siedząco – wstawaj co godzinę i wykonuj delikatne rozciąganie nóg.

Podsumowanie

Ból kolana może znacznie ograniczać codzienne życie i aktywność fizyczną, ale w większości przypadków fizjoterapia pozwala skutecznie go zredukować. Indywidualny program ćwiczeń, odpowiednie techniki manualne i edukacja pacjenta pozwalają przywrócić pełną funkcję stawu, zmniejszyć ból i zapobiec nawrotom. Im szybciej rozpoczniesz terapię, tym większa szansa na powrót do sprawności i komfortu życia.