Zespół cieśni nadgarstka to jedna z najczęstszych neuropatii uciskowych, która dotyka coraz większą liczbę osób – zarówno pracowników biurowych, jak i osób wykonujących powtarzalne ruchy ręką. Objawia się bólem, drętwieniem i osłabieniem ręki, co z czasem może znacznie utrudniać codzienne czynności. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest zespół cieśni, jak się go diagnozuje i w jaki sposób fizjoterapia może pomóc – często bez konieczności operacji.

1. Czym jest zespół cieśni nadgarstka?

W kanale nadgarstka, ograniczonym od góry tzw. troczkiem zginaczy, przebiega nerw pośrodkowy wraz z ścięgnami mięśni zginaczy palców. Gdy dochodzi do obrzęku, przeciążenia lub pogrubienia tkanek, nerw pośrodkowy może zostać uciśnięty, powodując charakterystyczne objawy.

2. Objawy cieśni nadgarstka

• Drętwienie i mrowienie kciuka, palca wskazującego, środkowego i połowy serdecznego,
• Ból promieniujący do przedramienia, a nawet barku,
• Osłabienie chwytu i precyzyjnych ruchów dłoni,
• Trudności z wykonywaniem prostych czynności (np. zapinanie guzików, trzymanie filiżanki),
• Objawy nasilają się w nocy lub po dłuższym korzystaniu z ręki.

3. Kto jest narażony na cieśń?

• Osoby pracujące przy komputerze (długa praca z myszką lub klawiaturą),
• Muzycy, kierowcy, fryzjerzy, masażyści,
• Kobiety w ciąży (obrzęki),
• Osoby z cukrzycą, chorobami tarczycy, RZS,
• Osoby po urazach nadgarstka lub złamaniach.

4. Jak wygląda diagnoza?

Fizjoterapeuta lub lekarz przeprowadza:

• Wywiad – analiza objawów i trybu pracy,
• Testy kliniczne:
  • Test Phalena – zgięcie nadgarstka i utrzymywanie tej pozycji,
  • Test Tinela – opukiwanie nerwu w kanale nadgarstka,
• Ocena czucia i siły mięśniowej dłoni,
• W razie potrzeby – badanie EMG lub USG dla potwierdzenia stopnia ucisku nerwu.

5. Jak pomaga fizjoterapia?

W wielu przypadkach możliwe jest skuteczne leczenie zachowawcze – bez operacji. Plan terapii może obejmować:

• Mobilizacje nerwu pośrodkowego – techniki neuromobilizacji poprawiające ślizg nerwu,
• Terapie manualne – rozluźnianie napiętych tkanek w okolicy przedramienia i nadgarstka,
• Ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie przedramienia,
• Zmiana ergonomii pracy – prawidłowe ustawienie myszki, klawiatury, pozycji ręki,
• Stabilizacja i odciążenie – za pomocą ortez nocnych lub tapingu,
• Edukacja – jak unikać przeciążeń i dbać o regenerację ręki.

6. Kiedy konieczna jest operacja?

Zabieg chirurgiczny (przecięcie troczka zginaczy) rozważa się, gdy:

• objawy trwają długo i nasilają się mimo terapii,
• występuje postępujące osłabienie mięśni kciuka,
• badania EMG wykazują znaczne uszkodzenie przewodnictwa nerwowego.

Nawet po operacji fizjoterapia odgrywa ważną rolę w powrocie do pełnej sprawności.

Podsumowanie

Zespół cieśni nadgarstka to powszechny problem, który można skutecznie leczyć – często bez konieczności operacji. Wczesna diagnostyka i indywidualnie dobrana fizjoterapia pozwalają złagodzić objawy, poprawić funkcję ręki i uniknąć poważniejszych powikłań. Jeśli odczuwasz drętwienie dłoni – nie czekaj, zgłoś się do specjalisty.